Woda. Jeden z żywiołów, bez którego nie ma życia, ale też nie byłoby wpisu „Kopalni rud ołowiu, srebra i cynku wraz z systemem gospodarowania wodami podziemnymi w Tarnowskich Górach” na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. I to właśnie dlatego woda jest motywem przewodnim narracji w oddanej do użytku Maszynowni Żywiołów przy Zabytkowej Kopalni Srebra. Oficjalne otwarcie odbyło się 18 kwietnia 2024 r.
Maszynownia Żywiołów to niezwykłe centrum edukacji, poświęcone żywiołom, które od wieków kształtują nasz świat. Na pierwszym planie ukazana jest fascynująca historia wody – tego istotnego źródła życia, które nie tylko odgrywa kluczową rolę dla naszej codzienności, ale także ma nadzwyczajnie ważne znaczenie w kontekście historycznym. Miejsce to przypomina o czasach, gdy woda z Tarnowskich Gór stała się niezbędnym zasobem dla rozwijającej się konurbacji górnośląskiej.
– Bezpośrednio lub pośrednio wszystko, co nas otacza, zawdzięczamy górnictwu. Jednocześnie musimy pamiętać, że kopalnia srebra (jak i każda inna kopalnia) spowodowała zmiany w środowisku naturalnym. Jesteśmy przekonani, iż na przykładzie przemysłu tarnogórskiego poruszanie tematów czterech żywiołów a tak właściwie naszej bytności na ziemi pozwoli nam zmienić świadomość, aby nie szkodzić środowisku, a przynajmniej żyć w zgodzie z nim – mówi Zbigniew Pawlak, prezes Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej, które doprowadziło do jedynego w woj. śląskim wpisu na listę UNESCO oraz zarządza Zabytkową Kopalnią Srebra i Sztolnią Czarnego Pstrąga.
Jednak Maszynownia Żywiołów to nie tylko podróż przez dzieje wody. To także przestrzeń, do tzw. edukacji ekologicznej. Najnowsze technologie i innowacje ułatwiające życie mają za zadanie kształtować codzienne nawyki i zachowania, dzięki którym możemy dbać o nasze środowisko. I to w sposób bardzo nowatorski. W podróż śladami żywiołów (z naciskiem na wodę) zabierają Karlik oraz Gwarek. Postaci zostały stworzone na wzór popularnej wśród najmłodszych gry Minecraft.
– Woda to jeden z naszych najcenniejszych zasobów naturalnych, jednak wciąż ponad 2,2 mld ludzi ma do niej ograniczony dostęp. W Polsce mamy stres wodny – wielkość odnawialnych zasobów wody słodkiej przypadająca na mieszkańca wynosi niecałe 1,6 tys. m3. Dlatego niezbędne są innowacyjne rozwiązania w infrastrukturze wod-kan, takie jak zdigitalizowane sieci wodno-kanalizacyjne oraz oczyszczalnie ścieków. W Veolii wdrażamy zaawansowane technologie, np. satelitarną detekcję wycieków w Tarnowskich Górach, a także optymalizujemy procesy, aby oszczędzać wodę – mówi Luiz Hanania, prezes zarządu, dyrektor generalny Grupy Veolia w Polsce. Wierzę, że Maszynownia Żywiołów połączy świat nauki i biznesu w ważnych działaniach na rzecz planety i społeczeństwa, promując racjonalne wykorzystywanie zasobów naturalnych, właściwe korzystanie z wody i ochronę jej zasobów- dodaje prezes Hanania.
Dzięki projektowi została udostępniona maszynownia – nieczynny dotąd budynek maszyny wyciągowej kopalni. Sam budynek został zaprojektowany przez znanego projektanta Rudolfa Witwickiego i oddany do użytkowania w 1976 roku. Znajduje się na terenie kompleksu Zabytkowej Kopalni Srebra wraz z przyległym Skansenem Maszyn Parowych. Maszyna wyciągowa wewnątrz obiektu została wyłączona z eksploatacji w 2009 roku. Wtedy też budynek został zamknięty.
Maszynownia zyskała drugie życie dzięki współpracy wielu partnerów: Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej, przedsiębiorstwa Veolia, fundacji Veolia, firm Viessmann oraz SolarEis, Politechniki Śląskiej, jako partnera naukowego i Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii – partnera strategicznego jedynych w regionie obiektów z listy UNESCO.
– W pędzie współczesnego świata często nie zauważamy wielu dobrych rzeczy, dlatego dzisiejsze otwarcie Maszynowni Żywiołów, to wyjątkowa okazja, by nie tylko docenić niezwykłe dziedzictwo regionu ale jednocześnie zwrócić uwagę na kwestie wyjątkowo ważne dla Fundacji Veolia Polska, czyli zrównoważony rozwój oraz ochronę środowiska naturalnego, w tym zasobów wodnych – mówi Izabela Rakuć-Kochaniak, prezeska zarządu Fundacji Veolia Polska i dyrektorka CSR Grupy Veolia w Polsce. – Postanowiliśmy wesprzeć Maszynownię Żywiołów, bo wierzę, że to miejsce stanie się inspiracją do refleksji nad naszym wpływem na otaczającą nas przyrodę oraz motywacją do podejmowania działań na rzecz jej ochrony.
Teraz czas na stworzenie oferty/ produktu turystycznego skierowanego zarówno do grup szkolnych, jak i turystów indywidualnych. Pierwsi zwiedzający będą mogli poznać Karlika i Gwarka w maju.
To plany na najbliższe tygodnie, a w dłuższej perspektywie obok maszynowni ma powstać jeszcze jeden budynek (połączony z nowo otwartym centrum edukacji pod ziemią).
Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o.
ul Opolska 51
42-600 Tarnowskie Góry
2024 ® Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o.
Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. jako administrator danych osobowych przetwarza Twoje dane osobowe, korzystając na swojej stronie z plików cookies.
Wykorzystywanie plików cookies pozwala nam analizować w jaki sposób korzystasz z naszej strony oraz zapewnić Ci wygodę poprzez zapamiętanie Twoich preferencji i ustawień na naszej stronie przy korzystaniu z niej.
Szanujemy prawo użytkownika do prywatności, dlatego masz możliwość zarządzania ustawieniami dotyczącymi plików cookies według swoich preferencji wybierając „Akceptuj wszystkie”, „Pozostaw tylko niezbędne pliki cookies” lub „Zarządzaj cookies”.
W dowolnym momencie możesz wycofać wyrażoną przez Ciebie zgodę, zmieniając wybrane ustawienia.
Więcej informacji o korzystaniu z plików cookie oraz o przetwarzaniu Twoich danych osobowych, w tym o przysługujących Ci uprawnieniach, znajdziesz w Informacji o plikach cookies.
Możesz zarządzać ustawieniami dotyczącymi plików cookies i dowolnie zmieniać swoje preferencje ich ustawień w trakcie przeglądania strony, zaznaczając odpowiedni checkbox pod kategoriami plików cookies. W dowolnym momencie możesz wycofać wyrażoną przez Ciebie zgodę, zmieniając wybrane ustawienia. Informacja o tym jakie dane są przez nas przetwarzane i w jakim celu, w jaki sposób zapewniamy bezpieczeństwo, czy przekazujemy dane poza EOG, w jaki sposób gromadzimy, wykorzystujemy i udostępniamy informacje o użytkownikach odwiedzających witrynę internetową oraz jakie są Twoje prawa w świetle RODO i jak z nich korzystać, znajdziesz w Informacji o plikach cookies.
Wybierz ustawienia plików cookies:
Włączone ustawienia:
Wyłączone ustawienia:
Obowiązkowe: Pliki cookies, które są niezbędne dla funkcjonowania strony internetowej i nie mogą być wyłączone w naszych systemach
Obowiązkowe: Pliki te są wykorzystywane w szczególności na potrzeby logowania lub wypełniania formularzy, a także ustawień prywatności
Obowiązkowe: Ten rodzaj plików cookies nie przechowuje żadnych danych osobowych.
Funkcjonalne pliki cookie umożliwiają zapamiętywanie wybranych przez Ciebie ustawień, dzięki czemu zapewniają większą funkcjonalność i personalizację strony, np. poprzez wybór preferowanego języka, rozmiaru czcionki
Funkcjonalne: W przypadku, gdy nie udzielisz zgody na ich wykorzystanie niektóre lub wszystkie te usługi mogą nie działać prawidłowo.
Obowiązkowe: Pliki cookies, które są niezbędne dla funkcjonowania strony internetowej i nie mogą być wyłączone w naszych systemach
Obowiązkowe: Pliki te są wykorzystywane w szczególności na potrzeby logowania lub wypełniania formularzy, a także ustawień prywatności
Obowiązkowe: Ten rodzaj plików cookies nie przechowuje żadnych danych osobowych.
Funkcjonalne pliki cookie umożliwiają zapamiętywanie wybranych przez Ciebie ustawień, dzięki czemu zapewniają większą funkcjonalność i personalizację strony, np. poprzez wybór preferowanego języka, rozmiaru czcionki
Funkcjonalne: W przypadku, gdy nie udzielisz zgody na ich wykorzystanie niektóre lub wszystkie te usługi mogą nie działać prawidłowo.